Even voorstellen

Hallo, ik ben Lot, sommigen kennen mij misschien als trainer bij FAMEUS. Ik geniet ontzettend van het werken met jullie. Vooral om samen zicht te krijgen op jullie mogelijkheden, krachten en talenten. Ikzelf heb ook diepe dalen doorgemaakt en het werken met jullie houdt me scherp op mijn eigen stuk en alle stapjes die ik heb gezet om te komen waar ik nu ben.

Verbinding in tijden van ‘social distancing’

We leven in een tijd van ‘social distancing’, maar is fysieke afstand hetzelfde als sociale afstand? De besmetting met het coronavirus wordt afgeremd –zeggen experts en waarom zouden we hen niet geloven? –doordat ons een pakket aan maatregelen is opgelegd: thuisblijven, 1,5 meter afstand houden, geen handen schudden, niet zoenen of huggen, niet met drommen tegelijk het strand op of de gemeentelijke vuilstort bezoeken en evenmin over anderen heen hangen om het laatste pak wc-papier uit het schap van de buurtsuper te grissen. Maar waarom heet dat sociale afstandneming? Het gaat overduidelijk over fysieke afstandneming.

Het ligt voor de hand te denken: door deze afstandhouderij met het hele lichaam, met de mond, de hand, met adem en speeksel, raken we op een sociale afstand van elkaar. Maar is dat ook wat we zien gebeuren? Leidt fysiek afstand houden tot sociaal afstand houden? Ten dele: doordat we elkaar niet meer live ontmoeten, leven we op een grotere afstand van elkaar.

Maar ik meen vooral het omgekeerde te zien: nu we fysiek afstand houden, krijgen onze sociale betrekkingen een creatieve boost: we skypen en zoomen dat het een lieve lust is, de godgansedag sturen we elkaar lachwekkende filmpjes om de moed erin te houden. Hier thuis hebben we al met de hele familie ontbeten door op drie plekken in Nederland tegelijk een beeld/spraakverbinding tot stand te brengen, we hangen lekkere hapjes aan de deurklink van sociaal geïsoleerden en oma wordt vanaf een hoogwerker voor haar raam in het verpleeghuis enthousiast toegezongen en behandkust.

Verbinding is een basisbehoefte voor ons als mensen. Ergens bij te horen, bij iets dat groter is dan wijzelf, inspireert en geeft een reden van bestaan. Sommigen omgeven zich het liefste met zo veel mogelijk mensen en anderen hebben genoeg aan een klein clubje. Maar hoe dan ook hebben we contact met anderen nodig.

In deze bijzondere tijd kan het best een uitdaging zijn om die verbinding te ervaren. Of in ieder geval kan het nu even niet zoals we normaal gewend zijn. Daarom wil ik je uitnodigen om mee te denken over hoe jij je het liefste verbindt met anderen, wat hierin op dit moment jouw behoefte is en hoe je hierin voor jezelf kunt zorgen.

Wat is verbinding?

Verbinding is volgens schrijfster Brené Brown de energie die bestaat tussen mensen wanneer zij zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. Het gaat om kunnen geven en ontvangen zonder oordeel en steun en kracht ontlenen aan de relatie. In deze definitie zitten drie elementen, ik licht ze hieronder toe:

1. Gezien, gehoord en gewaardeerd voelen: Verbinding ontstaat alleen als je voelt dat je er écht mag zijn. Als je gezien wordt als mens en niet als functie, of als hulpmiddel of als weerstand. Ik kan pas verbinding voelen met jou als ik weet dat ik er mag zijn mét alles wat jij fijn en leuk vindt én alles wat je misschien lastig of vervelend vindt.
2. Kunnen geven en ontvangen zonder oordeel: Verbinding gaat ook over wederkerigheid. Elkaar ondersteunen en helpen. Dat kan gaan over praktische hulp, maar net zo goed over mentale support. Het belangrijkste element daarbij is dat er geen oordeel is bij wat je geeft of ontvangt. Dat je weliswaar de kinderen van je vriendin opvangt, maar ondertussen niet denkt: ik heb mijn leven toch een stuk beter georganiseerd dan jij… En is hulp geven zonder oordeel misschien niet zo moeilijk voor je, hoe zit het dan met hulp vragen, zonder dat je een oordeel hebt over jezelf?
3. Steun en kracht ontlenen aan de relatie: Dit is een vertaling van de Engelse termen: ‘sustenance and strength’. Deze woorden kun je ook vertalen als: energie, voeding, opgeladen worden. En dat is wat verbinding in een relatie brengt. Dat je weer even vooruit kunt. Soms ziet dat er concreet en praktisch uit in de vorm van feitelijke ondersteuning. Maar vaak is dit niet zo tastbaar maar weet je voor jezelf heel goed: ik voel me opgeladen, ik heb er energie van gekregen.

Drie elementen van verbinding

Als je kijkt naar de relaties die jij op dit moment hebt, kan je wellicht deze drie elementen herkennen. En als je elementen herkent, geeft dit jou de kans om actief te werken aan de versterking van deze verbinding. Door aan elk van de elementen aandacht te besteden en daarin te investeren.

In de komende drie berichten, gaan we bij ieder element van verbinding stil staan. Hierbij onderzoeken we wat verbinding je op kan leveren, wat jij nodig hebt om je goed te kunnen voelen en hoe jij voor verbinding kunt blijven zorgen in deze bijzondere tijd.

Ik kijk ernaar uit om met je aan de slag te gaan! Nu gaan we aan de slag met het eerste element.

Je gezien, gehoord en gewaardeerd voelen

Verbinding ontstaat alleen als je voelt dat je er écht mag zijn. Als je gezien wordt als mens en niet als functie, of als hulpmiddel of als weerstand. Ik kan pas verbinding voelen met jou als ik weet dat ik er mag zijn mét alles wat jij fijn en leuk vindt én alles wat je misschien lastig of vervelend vindt.

Presentiebenadering

In de zorg en hulpverlening wordt steeds meer gewerkt vanuit de presentiebenadering. Deze manier van werken raakt aan het element van je gezien, gehoord en gewaardeerd voelen. De presentiebenadering staat voor aansluiting zoeken bij wie de ander is, met zijn of haar levensverhaal, eigen gewoonten, verlangens, manieren van doen, en je daar op afstemmen.

Wat goed is voor de één, is niet automatisch goed voor de ander. Niet alleen maar bezig zijn met de nodige fysieke hulp en zorg, maar alert zijn op wat mensen nog méér nodig hebben: erkenning, waardering, gezien en gehoord worden. Trouw en aandachtig bij iemand blijven, ook als er geen problemen of oplossingen zijn. Alledaagse dingen doen, zoals samen een eindje lopen, de was vouwen, aardappels schillen, ergens heen gaan, of praten. Hierdoor leer je mensen kennen. Je geeft hen het gevoel: jij hoort erbij. Ik heb wat met jou. Ongeacht hoe het met je gaat: jij mag er zijn. Dit alles in hartelijke omgangsvormen, zoals een vriend of een broer of zus dat zou doen.

De presentiebenadering draait dus om liefdevolle aandacht voor wat mensen eigenlijk vragen, voor wat belangrijk is voor hen. Het gaat om erkenning van hun waardigheid als mens; om een menslievende bejegening die onvoorwaardelijk is.

Wil je meer weten over de presentiebenadering in de zorg, bekijk dan dit filmpje:

Om over na te denken

• Neem iemand in gedachten waarbij jij je echt gezien, gehoord en gewaardeerd voelt. Dat kan iemand zijn die op dit moment in je leven is, maar ook iemand van vroeger. Wat deed deze persoon precies en wat maakte dat jij je zo voelde?
• Wat doe jij zelf om ervoor te zorgen dat anderen zich bij jou gezien, gehoord en gewaardeerd voelen?

In actie

Hierboven staan een aantal voorbeelden van wat voor alledaagse dingen je kunt doen om present te zijn, zoals samen een eindje lopen, ergens heen gaan en aardappelen schillen. Juist in deze tijd waarin er van ons gevraagd wordt om fysiek afstand te houden zijn van elkaar, zijn deze kleine dingen niet meer vanzelfsprekend.

1. Wellicht dat je al verschillende initiatieven langs hebben zien komen op het nieuws, via Facebook of in sociale media die zorgen voor verbinding en die leiden tot verbinding ondanks de fysieke afstand. Kan je een voorbeeld noemen van een initiatief dat jou aanspreekt en inspireert?
2. Als je een voorbeeld hebt gevonden dat je aanspreekt, ga dan na wat maakt dat dit ervoor zorgt dat mensen zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelen
3. Tenslotte wil ik je uitdagen om een manier te vinden om ook zelf door kleine gebaren in verbinding te staan met anderen waarbij je rekening houd met de regel om afstand te houden. Laat je hierdoor vooral inspireren door de voorbeelden die je eerder hebt gevonden. Bedenk wat jij zelf kunt doen. Wat ligt er binnen jouw mogelijkheden?

Heel veel succes en plezier!

Gebruikte bron: presentie.nl